رساله زكات فطره

اشاره

و آن چهار أمر است:

اول: بلوغ است،

پس بر صغير واجب نيست، نه از براى خود و نه از براى كسى كه در عيال او است، مثل غلامى يا كنيزى كه داشته باشد از ارث پدر يا مادر خود مثلا.

دوّم: عقل است،

پس واجب نيست بر ديوانه، چنانچه بر صغير گذشت و در حكم جنون است اغماء، پس بر بيهوش لازم نيست.

سوّم: حريت،

پس بر بنده لازم نيست مگر آنكه جزئى از آن آزاد شده باشد، پس به حساب آن جزء بر او واجب است.

چهارم: غنا،

پس بر شخص فقير واجب نيست، و مراد به فقير همان كسى است كه بتواند زكات فطره و غير آن را بگيرد، پس كسى كه خود مستحق زكات فطره است زكات فطره بر او واجب نيست، چنانچه به همين مضمون اخبار وارد شده، لكن احوط از براى فقيرى كه زياده بر قوت شب و روز خود به قدر فطره مالك است اخراج آن است، و مشهور اين است كه مستحب است از براى فقيرى كه صاحب عيال باشد يك فطره را به عيال خود دست به دست بكند و در آخر آن را اخراج كند، هر چند كه اگر بعض آنها صغير باشد اشكال وارد مى شود در اخراج از ملك او.

و بدان كه زمان تحقق شرايط مذكوره جزء آخر از روز آخر ماه رمضان مقرون به جزء اول شب شوال است، پس وجود آنها بعد از هلال كفايت نمى كند در وجوب فطره، و همچنين كافرى كه مسلمان شود قبل از هلال زكات فطره بر او مستقر مى شود، و اگر بعد از هلال مسلمان شود آنچه بر او در وقت هلال واجب شده بود ساقط مى شود از او به جهت اسلام او، و بعد از اين سبب ديگرى از براى وجوب فطره بر او نيست، لكن

رساله زكات فطره، ص: 223

مستحب است در صورتى كه قبل از زوال روز عيد مسلمان شود آنكه بدهد فطره را بنابر روايتى كه وارد شده، و مشهور الحاق نموده اند در اين حكم كسانى را كه شرط وجوب